Pilling
Pilling is het ontstaan van kleine vezelbolletjes op het oppervlakte van een stof en wordt over het algemeen beschouwd als een ongewenste eigenschap.Deze vezelbolletjes of -pillen zoals ze worden genoemd, worden gevormd tijdens het gebruik, dragen en/of wassen door de verstrengeling van losse vezels die uit het stofoppervlakte steken. Onder invloed van de wrijving ontwikkelen deze losse vezels zich tot kleine bolvormige bundels die door enkele ongebroken vezels aan de stof worden verankerd. Pilling komt voor op weefsels en breisels.
Pilling is te verdelen in vier stadia
- Slijtage
- Groei
- Verwikkeling
- Pluisvorming
Pillen zijn meestal te zien op de plekken van waarbij tijdens gebruik enige wrijving optreedt, zoals op kleding in de kraag, de manchet, de zij- en achterzakken van broeken. Op meubelstoffen bij de zitting of leuning. Maar kan ook ontstaan na het wassen en drogen van kleding.
Hoe ontstaat pilling?
Alle stoffen pillen tot op een zekere hoogte, hoewel vezels zoals linnen, zijde, en rayon veel minder de neiging hebben tot pillen in vergelijking met sterke vezels, zoals nylon en polyester. De gebroken vezels zullen niet afvallen maar worden vastgehouden aan het oppervlak van de stof. Vezels zoals wol, katoen, polyester, polyamide en acryl hebben hierbij dan ook de meeste neiging to pillen. Bij wollen stoffen neemt na verloop van tijd de pilling weer af naarmate de wolvezels zich losmaken van de stof en afbreken. Dit in tegenstelling tot synthetisch textiel waarbij de sterkere vezels zich blijven vasthouden en daardoor niet of makkelijk kunnen afbreken van de stof.
In het algemeen pillen langere vezels minder dan korte vezels. Stoffen met een groot aantal losse vezels hebben een grotere neiging tot pillen. Ook hebben gebreide stoffen de neiging om meer te pillen dan geweven stoffen vanwege de grotere afstand tussen de garens. Om dezelfde reden zal een strak gebreid voorwerp minder pillen dan een los gebreid voorwerp.
Wanneer een stof bestaat uit gemende vezels waarbij de ene vezel beduidend sterker is dan de andere ontstaat de pilling doordat de zwakkere vezel slijt en breekt, en de sterkere vezels de pillen vast houdt op het doek.
Is pilling te voorkomen?
Technieken die in de textielindustrie worden gebruikt om pilling te voorkomen zijn onder andere het schroeien van uitstekende losse vezels op het textiel oppervlak, het spinnen van het garen met een hoog aantal wendingen (meer twist), toepassen van een chemische behandeling op het textiel om de neiging tot pillen te verminderen of het aanbrengen van een coating die de vezels verbinden aan het oppervlak van de stof.
Als gebruiker kun je pilling uitstellen of voorkomen door de kleding binnenstebuiten te keren voor het wassen. Wassen in waspoeder dat enzymen bevat zal pillen op kantoenen kleding doen verwijderen. Maar kan het gebruik van wasverzachter soms de vorming van pillen verergeren en dus beter achterwege gelaten worden.
Pilling testen
Wil je verzekerd zijn dat jouw textiel voldoet? Er zijn verschillende testmethodes voor de bepaling van pillingweerstand.
- EN ISO 12945-1 (Pillingbox methode)
- EN ISO 12945-2 (Gemodificeerde Martindale methode)
- EN ISO 12945-3 (Random Tumble Pilling methode)
Het testen van de pillingweerstand is ook een essentieel onderdeel van een goed kwaliteitsprogramma en VTC kan daarbij het nodige betekenen qua testen en advisering.